Arte e Educación Ambiental: a experienza da Coleción de Histórias para colorear a alma

Autoras/es

  • Karoline Azevedo Universidadedo Federal de Alagoas-UFAL
  • Luana Almeida Universidadedo Federal de Alagoas-UFAL
  • Fernanda Alves-Martins Universidadedo Federal de Alagoas-UFAL
  • Bruna Mª Barbosa da Rosa Universidadedo Federal de Alagoas-UFAL
  • Ana Cláudia Mendes Malhado Universidadedo Federal de Alagoas-UFAL https://orcid.org/0000-0003-3621-779X

DOI:

https://doi.org/10.17979/ams.2024.31.1-2.11946

Palabras clave:

literatura, educación ambiental, contos, sensibilización ambiental, conservación

Resumo

A colección "Contos para colorear a alma" foi creada para presentar narrativas positivas de conservación ambiental aos nenos. A través da perspectiva de diversas entidades naturais, a colección adopta un enfoque lúdico para mergullar aos máis pequenos nas vivencias destes seres naturais, fomentando a reflexión sobre a importancia da conexión humana co medio. Cada narración presenta protagonistas da biodiversidade, como monos, manglares, rochas, ras, serpes e outros. Estes personaxes comparten os retos aos que se enfrontan debido ás actividades humanas, co fin último de cultivar a empatía dos nenos pola natureza e fomentar accións máis sostibles. As temáticas van dende a “caza” ata a “minería”, exemplificadas por historias como “Un luar no mangle”, un poema rítmico que aborda a época de veda dos cangrexos, e “A historia do dinosauro diamante”, que narra a historia dunha pedra preciosa que se disfraza de carbón para evitar a explotación mineira. A lectura destas historias ofrece unha fiestra a unha realidade incrible, que permite aos lectores identificarse cos personaxes e explorar a vida cotiá de criaturas como os monos capuchinos e os titís. Esta colección, formada por tres volumes, ofrece historias encantadoras e reflexivas sobre a conservación do medio, sempre desde a perspectiva dos habitantes da natureza. Desenvolvido por investigadores e colaboradores da Universidade Federal de Alagoas (UFAL), o material inclúe ilustracións para colorear despois de cada historia, promovendo a creatividade a través das cores. Ademais, dispón dun glosario no que se achega información sobre os personaxes citados nas narracións e un apartado para que os nenos e nenas poidan crear as súas propias historias. A través desta colección pretendemos contribuír aos hábitos lectores e ao desenvolvemento educativo dos máis pequenos, estreitando os vínculos das xeracións futuras cunha relación saudable co medio.

Descargas

Os datos de descargas todavía non están dispoñibles.

Citas

BERK, Amanda. CAMPANINI, Barbara Doukay. ROCHA, Marcelo Borges. (2018). The Oriented Teaching Materials Preparation for Children’s Literature: an Environmental Education Strategy. Revista Experiência Em Ensino de Ciências, 13(3).

BRASIL. Ministério da Educação. (2022). Caderno Meio Ambiente [livro eletrônico] : Educação ambiental : educação para o consumo / Ministério da Educação.

CERÍACO, Luis MP. (2012) “Human attitudes towards herpetofauna: The influence of folklore and negative values on the conservation of amphibians and reptiles in Portugal.” Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine 8: 1-13.

COSTA, R. L. S. (2023). Neurociência e aprendizagem. Revista Brasileira de Educação, 28. https://doi.org/10.1590/s1413-24782023280010

DE FREITAS, M. C. (2016). História social da infância no Brasil. 9. ed. rev. e atual. São Paulo: Cortez.

DE MOURA CARVALHO, I. C. (2017). Educação ambiental: A formação do sujeito ecológico. Cortez Editora.

FIGUEIRA, J. A., DE OLIVEIRA, M. J., & DE LOYOLA E SANTANA, J. (2001). Children’s Books As Instruments In Environmental Education: Reading And Analysis. Revista Educação: Teoria e Prática. , 9(16), 1–16.

FRANÇA, E. S., MUNFORD, D., & NEVES, V. F. A. (2023). Ciência e imaginação nos anos iniciais do ensino fundamental. Revista Brasileira de Educação, 28. https://doi.org/10.1590/s1413-24782023280084

GASTON, K. J., & SOGA, M. (2020). Extinction of experience: The need to be more specific. People and Nature, 2 (3), 575–581.

GUIMARÃES E ROMÃO (2021). Aulas interativas de maetmática com o notebook Pluto no software Julia. Educação 4.0 : aprendizagem, gestão e tecnologia / Organizado por Ricardo Damasceno de Oliveira e Mônica Maria Siqueira Damasceno. ― Iguatu, CE: Quipá Editora.

HILANDER, Markus (2023). “Finnish Early Childhood Education Student Teachers’ Mental Images of the Environment.” Education Sciences 13.12: 1206.

KENIGER, L. E., GASTON, K. J., IRVINE, K. N., & FULLER, R. A. (2013). What are the benefits of interacting with nature?. International journal of environmental research and public health, 10(3), 913-935.

MÁXIMO-ESTEVES, L. (1998 ). Da Teoria A Prática: Educação Ambiental Com As Crianças Pequenas Ou O Fio Da História. Porto, Portugal: Porto Editora Ltda.

MAYER, R. E. (2009). Multimedia Learning. 2nd. Ed. New York: Cambridge University Press.

MEDINA, J. (2014). Brain Rules. Seattle: Pear Press.

MUNIZ-OLIVEIRA, S., BOENO, R. M., AMARAL, A. Q., PALUDO, I. P., & JORGE, L. C. (2022). Educação ambiental: uma experiência com contação de história infantil. Revista Electrónica de Enseñanza de Las Ciencias, 21(3), 585–597.

OLIVEIRA, A. D. DE, SILVA, A. P. DA, MENEZES, A. J. DE S., CAMACAM, L. P., & OLIVEIRA, R. R. de. (2021). A Educação Ambiental na Base Nacional Comum Curricular: os retrocessos no âmbito educacional. Revista Brasileira de Educação Ambiental (RevBEA), 16(5), 328–341. https://doi.org/10.34024/revbea.2021.v16.11215

PATRIARCHA-GRACIOLLI, S. R., RECENA, M. C. P., ALMEIDA, O. A. DE, & ZANON, A. M. (2023). Construção de uma matriz para análise de literatura infantil com propósito na educação científica e educação ambiental. Ciência & Educação (Bauru), 29. https://doi.org/10.1590/1516-731320230055

PORTUGAL, S., & SORRENTINO, M. (2020). A educação ambiental no Brasil: diferentes perspectivas e boas práticas. AmbientalMENTE sustentable, 27(1), 79–86. https://doi.org/10.17979/ams.2020.27.1.6606.

ROSALES, S. D., & GATICA, M. Q. (2011). La Enseñanza de las ciencias naturales en las primeras edades: su contribución a la promoción de competencias de pensamiento científico : volumen 5.

SILVA, K., & FONSECA, L. (2019). Bases neuroeducativas do papel das ilustrações: uma proposta de análise de livro didático. Revista Brasileira de Estudos Pedagógicos, 101(257). https://doi.org/10.24109/2176-6681.rbep.101i257.4323.

SOGA, M., & GASTON, K. J. (2016). Extinction of experience: the loss of human–nature interactions. Frontiers in Ecology and the Environment, 14(2), 94-101.

SOGA, M., EVANS, M. J., YAMANOI, T., FUKANO, Y., TSUCHIYA, K., KOYANAGI, T. F., & KANAI, T. (2020). How can we mitigate against increasing biophobia among children during the extinction of experience?. Biological conservation, 242, 108420.

SOGA, M., GASTON, K. J., YAMAURA, Y., KURISU, K., & HANAKI, K. (2016). Both direct and vicarious experiences of nature affect children’s willingness to conserve biodiversity. International journal of environmental research and public health, 13(6), 529.

SOGA, Masashi, et al. (2023) . The vicious cycle of biophobia. Trends in Ecology & Evolution.

SORRENTINO, Marcos (2000). De Tbilisi a Thessaloniki: a educação ambiental no Brasil. En J. S. QUINTAS (org.). Pensando e praticando a educação ambiental na gestão do meio ambiente, volume 3. Brasília: Ibama (Coleção Meio Ambiente, Série Educação Ambiental).

SULDOVSKY B (2017) The Information Deficit Model and Climate Change Communication. Oxford Research Encyclopedia of Climate Science.

TERTULIANO, S. A., & FIORI, S. (2019). A Base Nacional Comum Curricular E A Abordagem Sobre A Educação Ambiental. Anais Do III Encontro Interdisciplinar De Desenvolvimento Regional, Eixo Políticas Públicas, V. 3.

TODOROV, T. (2014) A literatura em perigo [The literature in danger]. 5 ed. Rio de Janeiro: DIFEL.

UNITED NATIONS ENVIRONMENT PROGRAMME (2023). Medium-Term Strategy 2022—2025: For People and Planet - The United Nations Environment Programme Strategy for Tackling Climate Change, Biodiversity and Nature Loss, and Pollution and Waste from 2022—2025. https://wedocs.unep.org/20.500.11822/42683.

YLI-PANULA, E.; ELORANTA, V. The landscapes that Finnish children and adolescents want to conserve: A study of pupils’ drawings in Basic Education. Nordidactica 2011, 1, 35–63.

ZHANG, W., GOODALE, E., & CHEN, J. (2014). How contact with nature affects children’s biophilia, biophobia and conservation attitude in China. Biological Conservation, 177, 109-116.

##submission.downloads##

Publicada

2024-12-01

Como citar

Azevedo, K., Almeida, L., Alves-Martins, F., Barbosa da Rosa, B. M., & Mendes Malhado, A. C. (2024). Arte e Educación Ambiental: a experienza da Coleción de Histórias para colorear a alma. AmbientalMENTEsustentable, 31(1-2), 161–171. https://doi.org/10.17979/ams.2024.31.1-2.11946