Main Article Content

Gülten Hergüner
Sakarya Applied Sciences University
Turkey
https://orcid.org/0000-0002-3087-3684
Ali Serdar Yücel
Fırat University
Turkey
Fatih Bal
Sakarya University
Turkey
https://orcid.org/0000-0002-9974-2033
Saliha Özpınar
Alanya Alaaddin Keykubat University
Turkey
https://orcid.org/0000-0002-9860-996X
Çetin Yaman
Marmara University
Turkey
https://orcid.org/0000-0002-0888-2154
Murat Korkmaz
Güven Plus Group Inc
Turkey
https://orcid.org/0000-0001-7925-5142
Mihalis Michael Kuyucu
Istanbul Galata University
Turkey
https://orcid.org/0000-0002-1931-6844
Vol. 11 No. 1 (2025), Original papers, pages 1-38
DOI: https://doi.org/10.17979/sportis.2025.11.1.11090
Submitted: Jul 22, 2024 Accepted: Oct 17, 2024 Published: Dec 31, 2024
Copyright How to Cite

Abstract

This study investigates how the job stress levels of physical education and sport teachers vary according to gender, age, educational status and job position. Within the scope of the research, the data obtained from 520 teachers were used and the job stress questionnaire was evaluated under four main subheadings. The results of Bartlett's test and Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) coefficient for the suitability of the data for factor analysis showed that the data were quite suitable for factor analysis; while the workload sub-heading explained the highest variance with 26.7%, skill use explained 14.2%, decision freedom explained 12.03% and social support explained 11.6% of the total variance. In the analyses based on gender differences, it was determined that male teachers had higher levels of workload stress, while female teachers had higher levels of skill use, decision freedom and social support stress. In the analyses conducted between age groups, no significant differences were found in the sub-dimensions. Similar results were obtained in the analyses conducted according to education levels. In the analyses conducted according to job positions, it was determined that administrators did not differ from non-administrators in all dimensions. These results show that it is important to customise job stress management strategies according to gender, age and job positions. It is emphasised that general stress management strategies should be developed to cover all demographic groups.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

References

Açıkgöz, M., Taşkın, E., Taşkın, A. Ü., & Özbay, E. (2023). Öğretmenlik Mesleğinde Stres Yönetimi, International Academic Social Resources Journal, 8(54), 3869-3880. http://doi.org/10.29228/ASRJOURNAL.71875

Agai-Demjaha, T., Bislimovska, J. K., & Mijakoski, D. (2015). Level of Work Related Stress among Teachers in Elementary Schools. Open access Macedonian journal of medical sciences, 3(3), 484-488. https://doi.org/10.3889/oamjms.2015.076

Agyapong, B., Obuobi-Donkor, G., Burback, L., & Wei, Y. (2022). Stress, Burnout, Anxiety and Depression among Teachers: A Scoping Review. International journal of environmental research and public health, 19(17), 10706. https://doi.org/10.3390/ijerph191710706

Ağaoğlu, E., Ceylan, M., & Maden, T. (2016). Öğretmenin Kendi Stres Düzeylerine İlişkin Görüşleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Malatya.

Akbaş, S. (2018). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ yetenekleri ve stresle başa çıkma stilleri: Pamukkale Üniversitesinde bir araştırma [Master’s Project, Pamukkale University]. Pamukkale GCRIS Database. https://gcris.pau.edu.tr/handle/11499/2542

Akçamete, G., Kaner, S., & Sucuoğlu, B. (2001). Öğretmenlerde Tükenmişlik, İş Doyumu ve Kişilik. Nobel Yayın Dağıtım.

Akiba, M., Byun, S., Jiang, X., Kim, K., & Moran, A. J. (2023). Do Teachers Feel Valued in Society? Occupational Value of the Teaching Profession in OECD Countries. AERA Open, 9. https://doi.org/10.1177/23328584231179184

Aladağ, E. (2015). Öğretmenlerin stres kaynakları algılarının ve stresle baş etme yollarına ilişkin tutumların incelenmesi (Publication No. 439899) [Master’s Thesis, Zirve University]. Council of Higher Education National Thesis Center.

Alhija, F. N. A. (2015). Teacher stress and coping: the role of personal and job characteristics. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 185, 374-380. http://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.03.415

Allen, H. K., Barrall, A. L., Vincent, K. B., & Arria, A. M. (2021). Stress and Burnout Among Graduate Students: Moderation by Sleep Duration and Quality. International journal of behavioral medicine, 28(1), 21-28. https://doi.org/10.1007/s12529-020-09867-8

Altan, S. (2018). Örgütsel yapıya bağlı stres kaynakları ve örgütsel stresin neden olduğu başlıca sorunlar. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(3), 137-158. https://doi.org/10.30692/sisad.470420

Arıcan, K. (2011). Örgütsel Stres Kaynakları: Kavramsal Bir Çözümleme. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 2(4), 55-76.

Armour, K. M. (2009). The physical education profession and its professional responsibility … or … why ‘12 weeks paid holiday’ will never be enough. Physical Education and Sport Pedagogy, 15(1), 1-13. https://doi.org/10.1080/17408980903413479

Aydoğan, H. (2006). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Meslekte Karşılaştıkları Sorunlar (Trabzon İli Uygulaması) (Publication No. 215278) [Master’s Thesis, Gazi University]. Council of Higher Education National Thesis Center.

Aytaç, S. (2009). İş Stresi Yönetimi El Kitabı İş Stresi: Oluşumu, Nedenleri, Başa Çıkma Yolları, Yönetimi. Labour Ministry- CASGEM.

Baltaş, A., & Baltaş, Z. (2021). Stres ve Başa Çıkma Yolları (38th ed.). Remzi Kitabevi.

Barat, A., & Dere, E. (2024). Protective Role of Resveratrol Against Toluene-Induced Oxidative Stress in Rats. Cumhuriyet Science Journal, 45(2), 188-193. https://doi.org/10.17776/csj.1409301

Başoğlu, B., Şekeroğlu, M. Ö., & Altun, E. (2016). Öğretmenlerin aile-iş çatışması ve iş-aile çatışmalarının yaşam doyumuna etkisi ve bazı demografik özelliklere göre incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 32, 277-291. https://doi.org/10.16992/ASOS.4481

Belloni, M., Carrino, L., & Meschi, E. (2022). The impact of working conditions on mental health: Novel evidence from the UK. Labour Economics, 76, 102176. https://doi.org/10.1016/j.labeco.2022.102176

Birditt, K. S., Turkelson, A., Fingerman, K. L., Polenick, C. A., & Oya, A. (2021). Age Differences in Stress, Life Changes, and Social Ties During the COVID-19 Pandemic: Implications for Psychological Well-Being. The Gerontologist, 61(2), 205-216. https://doi.org/10.1093/geront/gnaa204

Bozkurt, Ö. (2014). İlköğretimde Beden Eğitimi Derslerini Yürüten Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi (Lefkoşa Örneği) [Master’s Thesis, Near East University]. Near East University Repository. https://docs.neu.edu.tr/library/6344469193.pdf

Bulut, N. (2005). İlköğretim öğretmenlerinde, stres yaratan yaşam olayları ve stresle başa çıkma tarzlarının çeşitli değişkenlerle ilişkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 467-478.

Caspi, A., Sugden, K., Moffitt, T. E., Taylor, A., Craig, I. W., Harrington, H., McClay, J., Mill, J., Martin, J., Braithwaite, A., & Poulton, R. (2003). Influence of life stress on depression: moderation by a polymorphism in the 5-HTT gene. Science (New York, N.Y.), 301(5631), 386-389. https://doi.org/10.1126/science.1083968

Chen, S., Ntim, S. Y., Zhao, Y., & Qin, J. (2023). Characteristics and influencing factors of early childhood teachers' work stress and burnout: A comparative study between China, Ghana, and Pakistan. Frontiers in psychology, 14, 1115866. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2023.1115866

Çakır, İ. (2006). Polislerin iş stresi ve bazı değişkenlere göre stresle başa çıkma tarzlarının karşılaştırılması (Publication No. 187750) [Master’s Thesis, Çukurova University]. Council of Higher Education National Thesis Center.

Demir, F. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin fiziksel aktivite ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi (Publication No. 581240) [Master’s Thesis, Uludağ University]. Council of Higher Education National Thesis Center.

Demiral, Y., Ünal, B., Kılıç, B., Soysal, A., Bilgin, A. C., Uçku, R., & Theorell, T. (2007). İş stresi ölçeğinin İzmir Konak Belediyesi’nde çalışan erkek işçilerde geçerlik ve güvenilirliğinin incelenmesi. Toplum Hekimliği Bülteni, 26(1), 11-18.

Dere, G. (2024, Mayıs 29-31). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Tekno Stres Düzeylerinin Çalışma Yaşam Kalitesine ve İş Performanslarına Etkisi. 12. Uluslararası İstanbul Bilimsel Araştırmalar Kongresi, İstanbul, Türkiye.

Duffey, K., Barbosa, A., Whiting, S., Mendes, R., Yordi Aguirre, I., Tcymbal, A., Abu-Omar, K., Gelius, P., & Breda, J. (2021). Barriers and Facilitators of Physical Activity Participation in Adolescent Girls: A Systematic Review of Systematic Reviews. Frontiers in public health, 9, 743935. https://doi.org/10.3389/fpubh.2021.743935

Efeoğlu, İ. E., & Özgen, H. (2007). İş-Aile Yaşam Çatışmasının İş Stresi, İş Doyumu ve Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkileri: İlaç Sektöründe Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 237-254.

Elaman, S., & Karaçam, A. (2023). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin İş Stresinin Yaşam Memnuniyeti ve İş Doyumuna Olan Etkisinin İncelenmesi. Duvar Yayınları.

Erat, Ş., Korkmaz, M., Çimen, V., & Yahyaoğlu, G. (2011). Hemşirelerin iş yaşam kalitesinin motivasyona etkisi. Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi, 1(1), 68-97.

Erdoğan, T., Ünsar, S., & Süt, N. (2009). Stresin Çalışanlar Üzerindeki Etkileri, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 447-461.

Ergün, E., & Yüksel, A. (2019). İş-yaşam çatışmasının çalışanın davranışsal sonuçlarına etkisi ve iş stresinin aracılık rolü. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 11(1), 67-90.

Erkmen, N., & Çetin, M. Ç. (2008). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Bazı Değişkenlerle İlişkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 231-242.

Ertürk, R. (2023). The Effect of Teacher Autonomy on Teachers' Professional Dedication. International Journal of Psychology and Educational Studies, 10(2), 494-507.

Eskin, M., Harlak, H., Demirkıran, F., & Dereboy, Ç. (2013). Algılanan stres ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Güvenirlik ve geçerlik analizi. New Symposium Journal, 51(3), 132-140.

Giorgi, G., Arcangeli, G., Perminiene, M., Lorini, C., Ariza-Montes, A., Fiz-Perez, J., Di Fabio, A., & Mucci, N. (2017). Work-Related Stress in the Banking Sector: A Review of Incidence, Correlated Factors, and Major Consequences. Frontiers in psychology, 8, 2166. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2017.02166

Gitongo, M. K., & Ndagi, J. M. (2016). Influence of Occupational Stress on Teachers’ Performance in Public Secondary Schools in Nyeri County, Nyeri South Sub County Kenya. International Journal of Business and Management Invention, 5(5), 23-29.

Göksoy, S., & Argon, T. (2014). Okullarda Öğretmenleri Engelleyici ve Destekleyici Stres Kaynakları. Journal Of Teacher Education And Educators, 3(2), 245-271.

Göktaş, Z., Özmaden, M. (2012). Beden eğitimi öğretmenlerinin meslekte karşılaştıkları sorunların bazı değişkenlere göre incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 9(2), 1321-1336.

Güçlü, N. (2001). Stres yönetimi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 91-109.

Gümüştekin, G. E., & Öztemiz, B. (2005). Örgütlerde stresı̇n verı̇mlı̇lı̇k ve performansla etkı̇leşı̇mı̇, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 271-288.

Habacı, İ., Karataş, E., Adıgüzelli, F., Ürker, A., & Atıcı, R. (2013). Öğretmenlerin güncel sorunları. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(6), 263-277. http://doi.org/10.7827/TurkishStudies.8020

Hadi, A. A., Naing, N. N., Daud, A., Nordin, R., & Sulong, M. R. (2009). Prevalence and factors associated with stress among secondary school teachers in Kota Bharu, Kelantan, Malaysia. Southeast Asian J Trop Med Public Health, 40(6), 1359-1370.

Harmsen, R., Helms-Lorenz, M., Maulana, R., & van Veen, K. (2018). The relationship between beginning teachers’ stress causes, stress responses, teaching behaviour and attrition. Teachers and Teaching, 24(6), 626-643. https://doi.org/10.1080/13540602.2018.1465404

Kanasar, N. (2015). Stres Düzeylerinin Araştırılması: Kavramlar, İlkeler, Yöntem ve Teknikler. Nobel Yayın Dağıtım.

Karaca, E., Akça, S., Çatıkkaş, K. T., Özge, S., Ergül, M., Ergül, M., Yakıt, H., Ünsal, L., Elagöz, H., & Taymur, Z. A. (2024). Öğretmenlerin İş Stresi Düzeylerinin Belirlenmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi. Sosyal Gelişim Dergisi, 2(1), 1-9.

Kaur, N. (2016). Evaluation of Factors Cousing Stress Among School Teachers of North India [Master’s Thesis, Dublin Business School]. DBS eSource. http://hdl.handle.net/10788/3189

Keser, A. (2014). İş Stresi Kaynakları. Ekin Basım Evi.

Kırımoğlu, H., Yıldırım, Y., & Temiz, A. (2011). İlk ve Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzlarının İncelenmesi (Aydın İli Örneği). Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 113-114.

Korkmaz, M., & Ceylan, B. (2012). Örgütsel stres yönetimi ve stresin İstanbul büyükşehir belediyesi çalışanlarının iş performansı üzerine etkisinin uygulamalı olarak incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 313-344. https://doi.org/10.14520/adyusbd.384

Korkmaz, M., Germir, H. N., Şahbudak, E., Şen, E., Gürkan, A., & Kuzucuoğlu, A. H. (2016). Stres - Performans - Verimlilik. Çatı Kitapları.

Korkmaz, M., Germir, H. N., Yücel, A. S., & Gürkan, A. (2015). Yaşam memnuniyeti üzerinde etkili olan sosyodemografik bileşenler üzerine bir analiz. Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi, 3(2), 78-111.

Koruklu, N., Feyzioglu, B., Ozenoglu-Kiremit, H., & Aladag, E. (2012). Teachers' Burnout Levels in terms of Some Variables. Educational Sciences: Theory and Practice, 12(3), 1823-1830.

Kul, M., & Yıldız, M. (2018). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Psikolojik Şiddete Maruz Kalma Düzeylerinin Motivasyon Düzeyleri Üzerine Etkilerinin İncelenmesi. Turkish Studies, 13(4), 885-898. http://doi.org/10.7827/TurkishStudies.13139

Lucini, D., Pagani, E., Capria, F., Galiano, M., Marchese, M., Cribellati, S., & Parati, G. (2023). Age Influences on Lifestyle and Stress Perception in the Working Population. Nutrients, 15(2), 399. https://doi.org/10.3390/nu15020399

Mansfield, L., Kay, T., Anokye, N., & Fox-Rushby, J. (2018). A qualitative investigation of the role of sport coaches in designing and delivering a complex community sport intervention for increasing physical activity and improving health. BMC public health, 18(1), 1196. https://doi.org/10.1186/s12889-018-6089-y

Mosadeghrad, A. M., Ferlie, E., & Rosenberg, D. (2011). A study of relationship between job stress, quality of working life and turnover intention among hospital employees. Health Services Management Research, 24(4), 170-181. https://doi.org/10.1258/hsmr.2011.011009

Özgenel, M., & Canuylasi, E. M. (2021). Okul Müdürlerinin Yıkıcı Liderlik Davranışlarının Örgütsel Strese Etkisi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(3), 1652-1664. https://doi.org/10.33206/mjss.735234

Özkan, Ş. Y. (2007). Niğde İlinde Görevli Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Araştırılması (Publication No. 209331) [Master’s Thesis, Niğde University]. Council of Higher Education National Thesis Center.

Pehlivan-Aydın, İ. (2002). İş Yaşamında Stres. Pegem Yayıncılık.

Pepe, Ş. (2008). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi (Publication No. 224889) [Master’s Thesis, Selçuk University]. Council of Higher Education National Thesis Center.

Praveen Paul, J. (2018). Comparison of job satisfaction among managerial and non-managerial employees: A mathematical approach. International Journal of Pure and Applied Mathematics, 120(6), 1231-1255.

Ratanasiripong, P., Ratanasiripong, N. T., Nungdanjark, W., Thongthammarat, Y., & Toyama, S. (2021). Mental health and burnout among teachers in Thailand. Journal of Health Research, 36(3), 404-416. https://doi.org/10.1108/JHR-05-2020-0181

Selye, H. (1973). Stress and the General Adaptation Syndrome. British Medical Journal, 1(4667), 1383-1392. https://doi.org/10.1136/bmj.1.4667.1383

Shahsavarani, A. M., Azad Marz Abadi, E., & Hakimi Kalkhoran, M. (2015). Stress: Facts and theories through literature review. International Journal of Medical Reviews, 2(2), 230-241.

Soysüren, A. (2003, Temmuz 09-11). Orta dereceli okullarda görev yapan branş öğretmenlerin stresle başa çıkma stratejileriyle işdoyumları arasındaki ilişki, İnönü Üniversitesi. VII. Ulusal Psikolojik Danısma ve Rehberlik Kongresi, Ankara, Türkiye.

Spiers, C. (2003). Accuracy Clarity Value Tolley’s Managing Stress In The Work Place. Reed Elsevier.

Stengård, J., Mellner, C., Toivanen, S., & Nyberg, A. (2022). Gender differences in the work and home spheres for teachers, and longitudinal associations with depressive symptoms in a Swedish cohort. Sex Roles, 86, 159-178. https://doi.org/10.1007/s11199-021-01261-2

Tarafdar, M., Tu, Q., Ragu-Nathan, B. S., & Ragu-Nathan, T. S. (2007). The impact of technostress on role stress and productivity. Journal of Management Information Systems, 24(1), 301-328. https://doi.org/10.2753/MIS0742-1222240109

Telef, B., & Tazıcı, H. (2009). Öğretmenlerin kişilik özellikleri, stresle başa çıkma yöntemleri ve kontrol algıları arasındaki ilişkiler. Milli Eğitim Dergisi, 38(183), 259-271.

Tsubono, K., & Ogawa, M. (2022). The analysis of main stressors among high-stress primary school teachers by job positions: A nationwide survey in Japan. Frontiers in public health, 10, 990141. https://doi.org/10.3389/fpubh.2022.990141

Vanagas, G., & Bihari-Axelsson, S. (2004). Interaction among general practitioners age and patient load in the prediction of job strain, decision latitude and perception of job demands. A cross-sectional study. BMC public health, 4, 59. https://doi.org/10.1186/1471-2458-4-59

Vatansever Bayraktar, H., & Gökpınar, İ. (2021). Sınıf Öğretmenleri ve Eğitim Yöneticilerinin İş Stresi Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. International Journal of Eurasia Social Sciences, 12(46), 870-885. https://doi.org/10.35826/ijoess.3018

Vázquez-Cano, E., Sáez-López, J., Grimaldo-Santamaría, R., & Quicios-García, M. (2023). Influence of Age, Gender and Years of Experience on Teachers in Promoting Strategies for Digital Sustainability and Data Protection. Journal of New Approaches in Educational Research, 12(2), 307-322. https://doi.org/10.7821/naer.2023.7.1467

Villanueva, D., & Djurkovic, N. (2009). Occupational stress and intention to leave among employees in small and medium enterprises. International Journal of Stress Management, 16(2), 124-137. https://doi.org/10.1037/a0015710

von Haaren-Mack, B., Schaefer, A., Pels, F., & Kleinert, J. (2019). Stress in Physical Education Teachers: A Systematic Review of Sources, Consequences, and Moderators of Stress. Research Quarterly for Exercise and Sport, 91(2), 279-297. https://doi.org/10.1080/02701367.2019.1662878

Wickramasinghe, G. L. D., & Wickramasinghe, V. (2012). Effects of perceived organisational support on participation in decision making, affective commitment and job satisfaction in lean production in Sri Lanka. Journal of Manufacturing Technology Management, 23(2), 157-177. https://doi.org/10.1108/17410381211202179

Yaşar, G. (2008). Beden eğitimi öğretmenlerinin okulla ilgili sorunları ve stresle başa çıkma tarzlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Publication No. 203316) [Master’s Thesis, Çukurova University]. Council of Higher Education National Thesis Center.

Yıldız B. (2013). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin iş stresi, örgütsel bağlılık ve iş doyumuna yönelik algılarının incelenmesi (Publication No. 345622) [Master’s Thesis, Maltepe University]. Council of Higher Education National Thesis Center.

Yıldız, M., Güç, K., & Erdem, S. (2015). Stresle Başa Çıkma Tutumlarının İnsani Değerler Açısından İncelenmesi: Kamu Kurumu Çalışanları Üzerine Bir Çalışma. Kara Harp Okulu Bilim Dergisi, 25(1), 41-62.

Yücel, A. S., Orhan, S., Şekeroğlu, B., Karadağ, T. F., & Çeviker, A. (2019). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Örgütsel İş Stres Düzeylerinin Bazı Demografik Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Spor Eğitim Dergisi, 3(2), 58-70.

Zhao, W., Liao, X., Li, Q., Jiang, W., & Ding, W. (2022). The relationship between teacher job stress and burnout: A moderated mediation model. Frontiers in Psychology, 12, 784243. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.784243